Beverage không đơn thuần chỉ các loại nước giải khát mà còn là một ngành hàng đầy tiềm năng thuộc lĩnh vực F&B. Trong bối cảnh đời sống ngày càng nâng cao, Việt Nam được xem là thị trường “màu mỡ” cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực này. Vậy “beverage” là gì, đâu là những tiềm năng kinh doanh tại thị trường Việt Nam? Hãy cùng Circle Food khám phá trong bài viết dưới đây nhé!
Beverage là gì?
Beverage là một thuật ngữ tiếng Anh, nghĩa là đồ uống, bao gồm tất cả các loại thức uống, từ sản phẩm có sẵn như nước đóng chai, nước ngọt, nước trái cây đóng lon cho đến những loại đồ uống được pha chế thủ công tại quán cà phê, quầy bar hay nhà hàng. Trong ngành ẩm thực, “beverage” thường được nhắc đến trong cụm từ quen thuộc F&B (Food and Beverage), nghĩa là thực phẩm và đồ uống.
Mặc dù không tạo ra sự sôi động như lĩnh vực “food”, nhưng ngành beverage vẫn sở hữu một thị trường tiềm năng lớn, tệp khách hàng ổn định, khả năng sinh lời cao. Điều này lý giải vì sao ngày càng nhiều doanh nghiệp lựa chọn beverage làm hướng đi kinh doanh chuyên biệt, đặc biệt tại thị trường năng động như Việt Nam.
Phân loại mô hình kinh doanh Beverage
Theo sản phẩm
Beverage có thể được phân loại theo đặc điểm sản phẩm, phổ biến nhất là: đồ uống có sẵn, đồ uống pha chế và đồ uống kết hợp. Mỗi loại mang đến mô hình kinh doanh cũng như trải nghiệm cho người dùng khác nhau.
- Đồ uống có sẵn: Các sản phẩm được sản xuất hàng loạt, được đóng chai/lon như nước khoáng, nước ngọt, bia, rượu. Mô hình này tập trung vào việc phân phối rộng rãi qua các kênh bán lẻ và xây dựng thương hiệu để tiếp cận người tiêu dùng đại chúng.
- Đồ uống pha chế: Các sản phẩm được chế biến trực tiếp tại điểm bán như cà phê, trà sữa, cocktail,… Mô hình này đòi hỏi tay nghề pha chế cao, chất lượng nguyên liệu, trải nghiệm riêng biệt cho khách hàng tại quán.
- Đồ uống kết hợp: Các sản phẩm được pha trộn giữa nguyên liệu có sẵn, kỹ thuật pha chế để tạo ra các sản phẩm sáng tạo như trà sữa trân châu, cà phê sữa đá, soda mix. Đây là phân khúc giàu tiềm năng, đặc biệt thu hút giới trẻ nhờ yếu tố mới lạ, linh hoạt trong cách phục vụ.
Theo chủ đề
Ngoài cách phân loại theo sản phẩm, các mô hình beverage hiện nay còn được phát triển dựa trên chủ đề nhằm tạo điểm nhấn độc đáo để thu hút nhóm khách hàng mục tiêu. Mỗi loại hình mang đến trải nghiệm thưởng thức đồ uống gắn liền với một hoạt động hoặc sở thích cụ thể.
- Café sách: Là sự kết hợp giữa không gian quán cà phê và thư viện, nơi khách có thể vừa nhâm nhi cà phê vừa đọc sách trong không gian yên tĩnh, ấm cúng.
- Café thú cưng: Cho phép khách mang theo thú cưng, tạo môi trường thân thiện, gần gũi cho những người yêu động vật.
- Café phim: Phục vụ đồ uống trong khi khách có thể thưởng thức các bộ phim ngay tại quán. Trong khi đó, bar thể thao cung cấp không gian màn hình lớn chiếu các trận đấu trực tiếp và phục vụ các loại đồ uống đa dạng.
Theo sự liên kết
Một cách phổ biến khác để phân loại mô hình kinh doanh beverage là dựa vào sự liên kết với các hệ thống dịch vụ hoặc thương hiệu lớn. Những mô hình này thường tận dụng vị trí, lưu lượng khách, thương hiệu sẵn có để gia tăng hiệu quả kinh doanh.
- Quầy bar trong khách sạn là dạng liên kết phổ biến, phục vụ đồ uống cho khách lưu trú ngay tại khách sạn. Đây là mô hình kết hợp giữa dịch vụ lưu trú và trải nghiệm ẩm thực cao cấp.
- Khu đồ uống trong siêu thị hoặc trung tâm thương mại thường bán các loại đồ uống có sẵn như nước trái cây đóng chai, nước tăng lực, hoặc cà phê mang đi. Mô hình này tận dụng các ưu điểm như vị trí thuận tiện, lưu lượng khách cao để tối ưu doanh số.
- Quán café chuỗi là hình thức kinh doanh beverage phổ biến tại Việt Nam hiện nay, với các thương hiệu như Highlands, The Coffee House, Starbucks,… hoạt động tại nhiều địa điểm khác nhau nhưng giữ nguyên phong cách phục vụ cũng như chất lượng sản phẩm.
Theo hình thức phục vụ
Hình thức phục vụ là một yếu tố quan trọng trong mô hình kinh doanh beverage, ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm khách hàng cũng như quy trình vận hành.
- Phục vụ tại chỗ: Là hình thức truyền thống, nơi khách hàng đến trực tiếp quán để thưởng thức đồ uống. Mô hình này tạo điều kiện cho việc trải nghiệm không gian, dịch vụ, giúp khách hàng tương tác với thương hiệu một cách trọn vẹn.
- Mang đi (take-away): Phù hợp với nhịp sống bận rộn, cho phép khách hàng đặt và lấy đồ uống nhanh chóng mà không cần ngồi lại quán. Hình thức này phổ biến tại các quán cà phê ở khu vực văn phòng, đô thị lớn.
- Giao hàng tận nơi (delivery): Ngày càng phát triển nhờ sự hỗ trợ của các ứng dụng đặt đồ ăn. Khách hàng chỉ cần vài thao tác để đặt đồ uống ngay tại nhà hoặc văn phòng.
Theo quy mô kinh doanh
Tùy theo đối tượng khách hàng, nguồn lực đầu tư, các mô hình kinh doanh beverage có thể được phân loại theo quy mô từ nhỏ đến lớn, mỗi loại hình mang đặc điểm vận hành và thị trường riêng.
- Quán vỉa hè: Là mô hình kinh doanh nhỏ lẻ phổ biến tại Việt Nam, chủ yếu phục vụ khách hàng bình dân với các loại đồ uống đơn giản như trà đá, cà phê đen, nước mía,…
- Quán bình dân: Có không gian rộng rãi hơn, thực đơn đồ uống đa dạng, mức giá hợp lý, phù hợp với học sinh, sinh viên, người lao động hoặc dân văn phòng.
- Quán sang trọng: Nhắm đến nhóm khách hàng có thu nhập cao, chú trọng đầu tư vào thiết kế không gian, chất lượng nguyên liệu, dịch vụ chuyên nghiệp. Các loại đồ uống thường mang tính sáng tạo hoặc cao cấp như cocktail, cà phê đặc sản.
- Bar/club: Mô hình beverage kết hợp yếu tố giải trí về đêm, phục vụ các loại đồ uống có cồn như rượu mạnh, cocktail, bia,… Mô hình này phù hợp với các bạn trẻ cũng như những người yêu thích tiệc tùng.
Đặc điểm của mô hình Beverage
Đa dạng sản phẩm
Các cơ sở kinh doanh beverage thường phục vụ nhiều hình thức như uống tại chỗ, mang đi hay giao hàng tận nơi. Ngoài đồ uống chính, nhiều nơi còn kết hợp bán thêm các sản phẩm phụ như nước ngọt, bánh ngọt, đồ ăn nhẹ nhằm tăng doanh thu, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Yếu tố mùa vụ
Ngành beverage có tính mùa vụ rõ rệt. Vào mùa hè, các loại đồ uống lạnh như trà trái cây, nước ép, soda được ưa chuộng, trong khi mùa đông lại tăng nhu cầu đối với cà phê nóng, cacao, trà gừng,… Doanh thu vì thế dễ bị biến động và phụ thuộc nhiều vào thời tiết, dịp lễ hoặc xu hướng tiêu dùng.
Mang tính sáng tạo cao
Sản phẩm đồ uống thường không khó để học theo công thức. Vì vậy, các thương hiệu muốn giữ chân khách hàng cần liên tục đổi mới về hương vị, cách pha chế, trình bày sản phẩm cũng như trải nghiệm tại quán.
Đội ngũ nhân sự đa dạng
Nhân sự trong ngành beverage rất đa dạng, từ phục vụ đến barista, bartender chuyên nghiệp. Những người này không chỉ cần tay nghề cao mà còn phải hiểu rõ nguyên liệu, khẩu vị khách hàng, đồng thời biết cách giao tiếp để mang lại trải nghiệm tốt nhất.
Tính trung thành của khách hàng
Khi khách hàng đã tìm được một hương vị yêu thích hoặc trải nghiệm dịch vụ ưng ý, họ thường quay lại nhiều lần. Mức độ trung thành cao là lợi thế lớn để các thương hiệu xây dựng tệp khách hàng ổn định.
Kênh phân phối đa dạng
Ngoài bán tại quán, ngành beverage ngày nay tận dụng mạnh mẽ các nền tảng giao hàng trực tuyến như GrabFood, ShopeeFood,… Điều này giúp mở rộng tệp khách hàng, tăng doanh số, đáp ứng xu hướng tiêu dùng tiện lợi, nhanh chóng.
Bí quyết thành công khi kinh doanh Beverage
- Xác định rõ phân khúc khách hàng: Hiểu rõ ai là khách hàng mục tiêu sẽ giúp định hình sản phẩm, giá bán, phong cách phục vụ phù hợp.
- Đầu tư vào chất lượng sản phẩm: Dù là đồ uống có sẵn hay pha chế, hương vị và nguyên liệu luôn là yếu tố giữ chân khách hàng lâu dài.
- Tối ưu trải nghiệm khách hàng: Không gian sạch sẽ, thời gian phục vụ nhanh, giao tiếp thân thiện và dịch vụ hậu mãi tốt giúp tăng tỷ lệ khách quay lại.
- Kết hợp nhiều kênh bán hàng: Kết hợp nhiều mô hình phục vụ như phục vụ tại chỗ, mang đi, giao hàng qua app để mở rộng thị trường và tối ưu doanh thu.
- Thường xuyên cập nhật xu hướng: Theo dõi xu hướng đồ uống mới, thị hiếu người tiêu dùng để làm mới menu, mang lại trải nghiệm đa dạng cho khách hàng.
- Xây dựng thương hiệu mạnh mẽ: Logo, tên quán, bao bì sản phẩm cũng như hoạt động truyền thông cần nhất quán, chuyên nghiệp để tạo độ nhận diện cao.
Đánh giá tiềm năng kinh doanh Beverage tại Việt Nam
Ngành beverage tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ nhờ sự gia tăng nhu cầu đối với các loại đồ uống tốt cho sức khỏe như nước ép trái cây, detox, trà thảo mộc,… Ngoài ra, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ cũng tạo điều kiện thuận lợi cho ngành beverage phát triển. Thay vì chỉ đến quán, khách hàng ngày nay có xu hướng đặt đồ uống trực tuyến như qua các ứng dụng như GrabFood, ShopeeFood,… Điều này tạo cơ hội lớn cho các cơ sở kinh doanh mở rộng kênh phân phối, tăng doanh số mà không cần mở thêm mặt bằng.
Bên cạnh đó, sự thay đổi trong phong cách sống, nhu cầu trải nghiệm cũng là động lực thúc đẩy ngành đồ uống. Nhiều khách hàng mong muốn tìm đến quán café không chỉ để uống mà còn để làm việc, thư giãn, giải trí như xem phim, nghe nhạc,… Các mô hình quán theo chủ đề, kết hợp dịch vụ phụ trợ ngày càng được ưa chuộng vì đáp ứng nhu cầu đa dạng chỉ tại một điểm đến.
Beverage cũng là mô hình kinh doanh có tính linh hoạt cao. Nó có thể hoạt động độc lập hoặc trở thành một phần của hệ thống lớn như khách sạn, nhà hàng, trung tâm thương mại. Các cơ sở nhỏ lẻ vẫn có tiềm năng phát triển nếu làm tốt về chất lượng đồ uống, giá cả hợp lý, không gian ấn tượng và dịch vụ có bản sắc. Có thể thấy, nếu được triển khai đúng cách, ngành beverage hoàn toàn có thể mang lại lợi nhuận bền vững, có cơ hội tăng trưởng dài hạn.
Câu hỏi thường gặp
Beverage và drink khác nhau như thế nào?
Cả hai từ “beverage” và “drink” đều mang nghĩa là đồ uống, tuy nhiên có sự khác biệt nhẹ trong cách sử dụng. “Drink” là từ thông dụng, chỉ bất kỳ loại chất lỏng nào có thể uống, kể cả nước lọc. Trong khi đó, “beverage” thường được dùng trong bối cảnh trang trọng hoặc thương mại hơn, để chỉ các loại đồ uống được phục vụ trong nhà hàng, khách sạn, sự kiện như cà phê, trà, nước ngọt, rượu,…
Loại beverage nào phổ biến nhất trong catering?
Trong ngành catering (dịch vụ ăn uống tổ chức theo sự kiện), các loại beverage phổ biến nhất thường bao gồm nước suối, nước ngọt có ga, nước trái cây, trà lạnh, cà phê. Đối với các sự kiện cao cấp, cocktail, mocktail, rượu vang cũng được ưa chuộng. Việc lựa chọn đồ uống phụ thuộc vào tính chất sự kiện, đối tượng khách mời cũng như thời điểm tổ chức (ngày hay đêm, mùa hè hay mùa đông).
Thị trường đồ uống tại Việt Nam đang dần trở thành mảnh đất màu mỡ cho những doanh nghiệp Việt tìm kiếm cơ hội để đầu tư. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về định nghĩa beverage là gì và những tiềm năng kinh doanh đồ uống tại Việt Nam hiện nay. Bạn đừng quên theo dõi chuyên mục Kiến thức Catering tại Circle Food để khám phá thêm nhiều thông tin thú vị nhé!