Bánh Muffin là cái tên quen thuộc của ẩm thực Âu – Mỹ, xuất hiện trong hầu hết các quán cà phê, tiệm bánh và bữa sáng nhẹ. Tuy có hình dáng khá giống Cupcake, nhưng Muffin lại mang hương vị cũng như cách chế biến riêng biệt. Nếu bạn cũng đang băn khoăn không biết Muffin là gì, khác gì với Cupcake, cách làm ra sao, hãy cùng khám phá chi tiết trong bài viết của Circle Food nhé!
Muffin là gì?
Muffin là một loại bánh nướng xốp nhỏ, có hình vòm tròn đặc trưng và phần ruột mềm ẩm. Đây là một trong những kiểu bánh ngọt phổ biến nhất hiện nay, thường được dùng vào bữa sáng, bữa xế, ăn nhẹ hoặc làm quà tặng.
Thành phần của Muffin khá đa dạng. Ngoài các nguyên liệu cơ bản như bột mì, đường, trứng, sữa và bơ, người ta còn kết hợp thêm trái cây tươi, mứt, hạt khô, rau củ hoặc nhân mặn như thịt xông khói, xúc xích… Bánh thường được làm nở bằng bột nở hoặc muối nở, giúp rút ngắn thời gian chế biến, đồng thời mang lại kết cấu mềm nhẹ, ẩm mịn và hương vị phong phú.

Nguồn gốc của Muffin
Tên gọi “Muffin” được cho là bắt nguồn từ từ “moufflet” trong tiếng Pháp, mang nghĩa “bánh mì mềm”. Một số giả thuyết khác cũng cho rằng từ này có thể xuất phát từ tiếng Đức thấp muffen, nghĩa là “chiếc bánh nhỏ”. Thuật ngữ “muffin” được ghi nhận lần đầu trong tiếng Anh vào năm 1703, đánh dấu sự xuất hiện của loại bánh này trong ẩm thực châu Âu.
Đến thế kỷ 19, phiên bản muffin dùng bột nở (quickbread muffin) bắt đầu phổ biến tại Bắc Mỹ, dần trở thành món bánh ngọt được yêu thích rộng rãi và phát triển thành nhiều biến thể như muffin trái cây, muffin socola hay muffin mặn.
Phân biệt Muffin và Cupcake cho các tín đồ sành ăn
Thoạt nhìn, Muffin và Cupcake gần như không có nhiều khác biệt: đều là những chiếc bánh nướng nhỏ trong khuôn giấy, có hình dạng vòm tròn và thường xuất hiện trong các bữa tiệc hay những buổi cà phê nhẹ nhàng. Thành phần cơ bản của cả hai cũng khá giống nhau, gồm bột mì, đường, trứng, chất nở và sữa hoặc chất béo.
Chính vì vậy mà nhiều người dễ nhầm lẫn Muffin với Cupcake nếu chỉ nhìn lướt qua. Tuy nhiên, nếu để ý kỹ thì sự khác biệt nằm ở tỷ lệ nguyên liệu, cách trộn, độ ngọt, kết cấu và kiểu trang trí. Dưới đây là bảng phân biệt chi tiết để bạn dễ phân biệt khi thưởng thức hoặc khi tự làm bánh:
| Tiêu chí | Muffin | Cupcake |
| Công thức & tỷ lệ nguyên liệu | Ít đường hơn, tỷ lệ chất béo và trứng thấp hơn so với cupcake. Có thể kết hợp thêm các loại ngũ cốc, trái cây, yến mạch hay bột ngô. | Lượng đường, bơ, trứng thường cao hơn để bánh mềm, mịn và giàu hương vị hơn. |
| Cách làm | Theo phương pháp “muffin method”: trộn riêng phần khô và phần ướt, sau đó kết hợp nhẹ nhàng để tránh làm bánh bị chai. | Phương pháp “creaming” phổ biến: đánh bơ và đường trước để tạo bọt khí, rồi thêm trứng, sữa và bột, giúp bột mịn, xốp hơn. |
| Kết cấu | Bánh có kết cấu đặc hơn, mịn thô, độ ẩm trung bình. Khi nướng sẽ nở phồng lên, đôi khi hơi nứt. | Kết cấu mềm, nhẹ, đều và mịn hơn, mang đặc tính giống bánh bông lan hơn là bánh mì nhỏ. |
| Hương vị | Thường ngọt vừa phải. Muffin có thể có thêm trái cây, hạt khô, mứt hoặc thậm chí biến thể mặn như muffin ngô, muffin rau củ. | Cupcake thường mang vị ngọt rõ rệt, thiên về tráng miệng, ít hoặc không có biến thể mặn. |
| Trang trí | Hiếm khi dùng phủ kem dày; nếu có thường chỉ là lớp phủ nhẹ, đường kính hoặc crumble topping. | Luôn đi kèm phủ kem, kem bơ, ganache, frosting dày và trang trí cầu kỳ. |
| Mục đích sử dụng | Thích hợp làm bữa sáng, ăn nhẹ hoặc điểm tâm. Vì không quá ngọt hay cầu kỳ nên dùng hàng ngày dễ hơn. | Thường dùng như món tráng miệng, bánh tiệc hay phục vụ dịp đặc biệt nhờ vẻ ngoài bắt mắt và phần trang trí hấp dẫn. |

Cách làm bánh Muffin thơm ngon, dễ làm tại nhà
Muffin dâu tây
1 – Nguyên liệu
- Bột mì: 150g
- Bột nở: 8g
- Muối: ¼ thìa cà phê
- Đường: 80g
- Trứng gà: 1 quả
- Siro dâu tây: 110ml
- Dầu ăn: 40ml
- Dâu tây tươi cắt nhỏ: 100g
2 – Công thức làm bánh muffin dâu tây tại nhà
- Bước 1: Làm nóng lò nướng trước ở 170 °C, lót giấy vào khuôn bánh.
- Bước 2: Trộn hỗn hợp bột mì, bột nở và muối trong một âu lớn.
- Bước 3: Ở âu khác, đánh tan trứng với đường, sau đó thêm siro dâu tây và dầu ăn vào, khuấy cho hỗn hợp hòa quyện.
- Bước 4: Đổ phần bột khô vào bột ướt, nhẹ nhàng trộn đều đến khi thu được hỗn hợp bột mịn, sánh.
- Bước 5: Chia bột vào các khuôn, lưu ý chỉ đổ khoảng ¾ khuôn để bánh có không gian nở.
- Bước 6: Nướng ở 180 °C trong khoảng 15 phút, đến khi mặt bánh vàng nhẹ và que tăm cắm vào rút ra khô ráo.
- Bước 7: Lấy bánh ra, để nguội hoàn toàn trên rack rồi thưởng thức.

Muffin socola
1 – Nguyên liệu
- Bột mì đa dụng: 105g
- Bột cacao: 20g
- Bột nở (baking powder): 1 thìa cà phê
- Muối nở (baking soda): ½ thìa cà phê
- Muối: ¼ thìa cà phê
- Trứng: 25g
- Bơ nhạt: 55g (đun chảy)
- Đường: 70 – 80g
- Sữa tươi không đường: 120g
- Tinh chất vani: ½ thìa cà phê
- Socola chip: 50 – 60g
2 – Công thức làm bánh muffin socola tại nhà
- Bước 1: Làm nóng lò nướng ở 170 °C và lót giấy vào khuôn muffin.
- Bước 2: Trong một âu lớn, rây mịn và trộn đều bột mì, bột cacao, bột nở, muối nở và muối.
- Bước 3: Đánh tan trứng, bơ và đường, sau đó thêm sữa và vani vào, khuấy cho hỗn hợp hòa quyện.
- Bước 4: Cho 35-40g socola chip vào âu bột khô, trộn đều, sau đó đổ hỗn hợp bột ướt vào, nhẹ nhàng trộn đến khi vừa quyện, tránh trộn quá kỹ để bánh giữ được độ xốp.
- Bước 5: Chia bột vào khuôn, chỉ đổ khoảng ¾ khuôn.
- Bước 6: Rắc thêm socola chip lên mặt bánh để trang trí.
- Bước 7: Nướng bánh ở 170 °C trong khoảng 18–20 phút, đến khi mặt bánh nở đều và que tăm cắm vào rút ra khô ráo.
- Bước 8: Lấy bánh ra, để nguội hoàn toàn trên rack rồi thưởng thức.

Muffin việt quất
1 – Nguyên liệu
Phần topping:
- Bơ tan chảy: 20g
- Đường nâu: 30g
- Bột quế: ¼ thìa cà phê
- Bột mì đa dụng: 25g
Phần bánh muffin việt quất:
- Bơ tan chảy: 55g
- Đường: 60 – 70g
- Trứng: 1 quả
- Sữa tươi không đường: 60g
- Tinh chất vani: ¼ muỗng cà phê
- Bột mì đa dụng: 130g
- Bột nở (baking powder): 1 thìa cà phê
- Muối: ⅛ thìa cà phê
- Việt quất: 100g
2 – Công thức làm bánh muffin việt quất tại nhà
- Phần topping:
- Bước 1: Trộn đều bơ tan chảy, đường nâu, bột quế và bột mì.
- Bước 2: Cho hỗn hợp vào trong tủ lạnh khoảng 20 phút để topping se lại.
- Phần muffin việt quất:
- Bước 1: Làm nóng lò nướng ở 165°C và lót giấy vào khuôn muffin.
- Bước 2: Trộn đều bột mì, bột nở và muối trong một âu lớn.
- Bước 3: Lấy 1 thìa nhỏ hỗn hợp bột trộn cùng 100g việt quất để giúp quả không bị chìm khi nướng.
- Bước 4: Ở âu khác, đánh tan bơ, trứng và đường. Thêm sữa và vani, khuấy đều đến khi hỗn hợp mịn.
- Bước 5: Đổ phần bột khô vào âu ướt, trộn nhẹ tay đến khi vừa hòa quyện. Cho việt quất vào đảo đều lần nữa.
- Bước 6: Chia bột vào khuôn, chỉ đổ khoảng ¾ khuôn. Rắc topping đã làm lạnh lên mặt bánh.
- Bước 7: Nướng bánh ở 165°C trong khoảng 20 – 25 phút, đến khi mặt bánh nở đều, que tăm cắm vào rút ra khô ráo.
- Bước 8: Lấy bánh ra, để nguội hoàn toàn trên rack rồi thưởng thức.

Muffin vani
1 – Nguyên liệu
- Bột mì đa dụng: 150g
- Bột nở: 8g
- Muối: 2g
- Trứng: 1 quả
- Sữa tươi không đường: 110ml
- Đường: 80g
- Nho khô: 100g
- Dầu ăn: 42g
- Tinh chất vani: ½ thìa cà phê
2 – Công thức làm bánh muffin vani tại nhà
- Bước 1: Làm nóng lò nướng ở 180°C, chế độ hai lửa. Lót giấy vào khuôn muffin.
- Bước 2: Rửa sạch nho khô để loại bỏ lớp đường bên ngoài, để ráo nước giúp nho bám vào bột tốt hơn khi nướng.
- Bước 3: Rây bột mì, bột nở, đường và muối vào một âu lớn rồi trộn đều.
- Bước 4: Ở âu khác, đánh tan trứng, sau đó thêm sữa, dầu ăn và vani vào, khuấy đến khi hỗn hợp mịn.
- Bước 5: Áo nho khô với một ít bột mì để hạn chế bị chìm khi nướng. Cho nho vào âu bột khô, sau đó đổ phần bột ướt vào, nhẹ nhàng trộn đến khi không còn bột khô. Lưu ý không trộn quá kỹ để bánh giữ độ xốp.
- Bước 6: Chia bột vào khuôn.
- Bước 7: Nướng bánh ở 180°C trong 20 phút, đến khi mặt bánh vàng nhẹ và que tăm cắm vào rút ra khô ráo.
- Bước 8: Lấy bánh ra, để nguội hoàn toàn trên rack rồi thưởng thức.

Muffin chuối
1 – Nguyên liệu
- Bột mì số 8: 125g
- Bột nở (baking powder): 2g
- Muối nở (baking soda): 1g
- Muối: 1g
- Chuối chín: 2 quả (khoảng 220 g)
- Đường nâu: 35g
- Trứng: 1 quả
- Bơ lạt: 55g (đun chảy)
- Tinh chất vani: 2ml
2 – Công thức làm bánh muffin chuối tại nhà
- Bước 1: Nghiền nhuyễn 2 trái chuối, sau đó thêm đường nâu và bơ tan chảy vào, khuấy cho hỗn hợp hòa quyện.
- Bước 2: Cho tiếp trứng, bột mì, bột nở, muối nở, muối và tinh chất vani vào, nhẹ nhàng trộn đến khi bột mịn. Lưu ý không trộn quá lâu để bánh giữ độ mềm xốp.
- Bước 3: Chia bột vào khuôn, trang trí mỗi phần bằng một lát chuối mỏng.
- Bước 4: Nướng bánh ở 175°C trong 25 phút, đến khi mặt bánh vàng nhẹ và que tăm cắm vào rút ra khô ráo.
- Bước 5: Lấy bánh ra, để nguội hoàn toàn trên rack rồi thưởng thức.

Lưu ý khi làm bánh Muffin thành công ngay lần đầu
Để có được những chiếc muffin mềm xốp, nở đều và giữ được hương vị thơm ngon, bạn nên chú ý một số điểm cơ bản sau:
- Không trộn bột quá kỹ: Khi cho phần bột khô vào hỗn hợp bột ướt, chỉ nên khuấy đến khi bột vừa hòa quyện. Trộn quá kỹ sẽ kích hoạt gluten, khiến bánh bị chai và nở kém.
- Sử dụng nguyên liệu ở nhiệt độ phòng: Sữa, trứng, bơ… nên để ở nhiệt độ phù hợp trước khi trộn. Điều này giúp các thành phần dễ hòa quyện hơn, giúp bánh mịn và bông xốp.
- Chia bột vừa đủ: Chỉ nên đổ bột cao khoảng 3/4 khuôn để bánh có không gian nở đều, tránh tràn ra ngoài hoặc nứt mặt không đẹp.
- Làm nóng lò trước khi nướng: Việc này giúp tạo môi truowngf nhiệt độ ổn định, giúp bánh chín và nở đều, giữ được hình dáng đẹp.
- Không mở lò quá sớm: Mở lò khi bánh chưa định hình sẽ khiến bánh dễ xẹp. Chỉ nên kiểm tra sau khi đã nướng bánh được khoảng 2/3 thời gian.
- Làm nguội đúng cách: Sau khi lấy bánh ra, nên để bánh nghỉ 5 phút trong khuôn rồi chuyển lên rack cho nguội hẳn. Việc này giúp hơi nước thoát đều, giữ bánh mềm và không bị ướt đáy.
Câu hỏi thường gặp
Bánh muffin và cupcake khác nhau như thế nào?
Bánh muffin có kết cấu đặc hơn, ít ngọt, thường dùng như món ăn sáng hoặc ăn nhẹ. Trong khi đó, cupcake ngọt hơn, bông xốp và thường phủ kem trang trí, giống như một phiên bản mini của bánh bông lan kem, thường được phục vụ trong các buổi tiệc hoặc dịp đặc biệt.
Cupcake tiếng Việt là gì?
Cupcake trong tiếng Việt có thể hiểu đơn giản là “bánh nướng nhỏ” hay “bánh bông lan cốc”. Tên gọi này bắt nguồn từ việc bánh được nướng trong từng khuôn nhỏ (cup), vừa đủ cho một khẩu phần ăn.
Tại sao làm bánh muffin không nở?
Bánh muffin không nở thường xuất phát từ những lỗi phổ biến trong quá trình chuẩn bị nguyên liệu, thao tác và kiểm soát nhiệt độ lò nướng.
- Sai tỉ lệ nguyên liệu: Thiếu bột nở (baking powder) hoặc muối nở (baking soda); cho quá nhiều chất lỏng hoặc quá ít bột khiến cấu trúc bánh không ổn định.
- Trộn bột sai kỹ thuật: Trộn quá mạnh tay làm vỡ các bọt khí, để bột nghỉ quá lâu trước khi nướng cũng có thể khiến bọt khí thoát ra ngoài.
- Nhiệt độ lò không phù hợp: Nhiệt độ quá thấp khiến bánh không nở, nhiệt độ quá cao khiến cho mặt bánh chín nhanh trong khi phần ruột chưa kịp nở, dễ gây nứt mặt hoặc xẹp sau khi lấy ra.
- Mở cửa lò đột ngột: Làm nhiệt độ trong lò giảm nhanh, khiến bánh co lại và không giữ được độ nở.
Bánh muffin bao nhiêu calo?
Trong 100g bánh muffin chứa khoảng 370 – 380 calo. Đây là mức năng lượng tương đối cao vì bánh thường có đường, bơ và sữa. Vì vậy, nếu bạn đang trong quá trình kiểm soát cân nặng, nên tính toán khẩu phần hợp lý để tránh nạp quá nhiều calo, giúp duy trì cân nặng ổn định và hạn chế nguy cơ tăng cân.
Bánh muffin chocolate bao nhiêu calo?
Trung bình, 100g muffin socola cung cấp khoảng 400 – 450 calo, do chứa thêm bột cacao, socola chip và lượng đường cao hơn so với các loại muffin cơ bản. Nếu muffin được làm theo công thức ít đường, ít bơ hoặc dùng socola đen, lượng calo có thể thấp hơn một chút, dao động khoảng 300 – 350 kcal/100g.
Bánh muffin không chỉ gây ấn tượng bởi hình dáng nhỏ xinh mà còn bởi hương vị mềm xốp, dễ ăn và dễ biến tấu. Khi đã hiểu rõ muffin là gì, cách phân biệt với cupcake cũng như những lưu ý khi làm, bạn sẽ dễ dàng sáng tạo và thưởng thức những mẻ bánh ngon miệng hơn. Đừng quên theo dõi chuyên mục Kiến thức Catering của Circle Food để khám phá thêm nhiều bài viết thú vị xoay quanh ẩm thực và dịch vụ đặt tiệc chuyên nghiệp nhé!

